Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, bu yıl ‘Ben Masumum’ temasıyla düzenlenen 10. Memleketler arası Cürüm ve Ceza Sinema Şenliği’nin akademik programında konuştu.

Programa görüntü konferans yoluyla katılan Gül, masumiyet karinesinin, en çok paha verdiği mevzuların başında geldiğini belirterek “Adem Sözüer hocamız bu yılki programın temasını ilettiğinde bu davete katılmak için açıkçası iki kat heyecan duydum” dedi.

Masumiyet karinesinin, Anayasa’nın 38’inci unsurunda temel bir kural olarak yer bulduğunu, Türkiye’nin tarafı olduğu memleketler arası dokümanlarda de ceza hukukunun üniversal prensipleri ortasında sayıldığını anlatan Gül “Bize nazaran masumiyet karinesi, kuşkulu yahut sanığın muhakeme sürecinde öbür haklarına açılan kapının yegane anahtarıdır.” dedi.

“HASSAS İSTİKRARIN FARKINDAYIZ”

Masumiyet karinesini tamamlayan bir prensip olarak lekelenmeme hakkının da değerine işaret eden Bakan Gül, şöyle devam etti:

“Ceza muhakemesi süreçleriyle hak ve hürriyetler ortasında gözetilmesi gereken hassas istikrarın farkındayız. Elbette ceza muhakemesinin birinci kademesinde kuvvetli yahut zayıf yalnızca bir kuşku bulunmaktadır. Fakat bu kuşkunun varsayıma dayalı olarak soyut ve dayanaksız bir kuşku seviyesinde kalmaması gerektiğini de biliyoruz. Bu seviyesi aşan kuşku, muhakeme süreçlerini başlatmakta, kuşkunun yenilmesiyle de bir hakikate, bir sonuca, yani karara ulaşılmaktadır.

“LEKELENMEME HAKKI ÇOK KIYMETLİ BİR REFORM”

Bu isimli süreç içerisinde temel amaç, ceza adaleti sisteminin hiçbir hak ihlaline yol açmadan gerçek ve adil biçimde işlemesidir. Hatayla ve suçlulukla gayret ederken pak vatandaşlarımızın incinmesini asla kabul edemeyiz, göze alamayız. Kuru ile yaşın, masumla hatalının birbirinden titizlikle ayrıldığı bir adalet, mülkün temelidir ve hukukun temel maksadıdır. Lekelenmeme hakkı da bu maksada matuf çok değerli reformlardan biridir.”

“ÇAMUR AT İZİ KALSIN ADALET ANLAYIŞI ADALET DEĞİLDİR”

Bu kapsamda yaptıkları çalışmaları anlatan Gül, yaptıkları düzenlemeler sonucu artık her ihbar ve şikayetin, muhatabını ‘şüpheli’ yapmaya yetmediğini, 1 Ocak 2020’den bugüne kadar yaklaşık 172 bin 633 ihbar belgesinden, 120 bin 389’unda soruşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiğini aktardı. Gül, şunları söyledi:

“Çamur at izi kalsın anlayışı adalet değildir. İhbar edilen herkes kuşkulu değildir, kuşkulu sanık değildir, sanık hükümlü değildir. Bu kavramların her birinin temas ettiği haklar vardır. Bu hakları korumak ve geliştirmek, adalet siyasetlerimizin öncelikleri ortasında yer almaktadır. Bu yılki şenliğin tematik cümlesi ‘Ben masumum’, hiç elbet adil yargılanma ve savunma hakkının özüdür. Kuşkulu ya da sanığın peşinen hatalı sayıldığı bir sistemin adil ve emniyetli olması mümkün değildir.

“GEÇMİŞTE HEPİMİZ YAŞADIK, GÖRDÜK”

Bu türlü bir sistemde soruşturma ve kovuşturmaların ciddiyeti ve inandırıcılığı da kalmaz. Geçmişte hatırlayın FETÖ’nün cübbeli hainlerinin uydurma kanıtlarla, uydurma hatalarla sanıkları peşinen hatalı ilan ettiği, kamuoyunu da manipüle ettiği davalar vardı. Bunları hepimiz yaşadık, gördük. Hukukun araçsallaştığı periyotlarda kuşkudan sanık yararlanmadı, zira yargı değil, ön yargı vardı. Hakim görünümlü militanların ayaklar altına alma teşebbüsünde bulunduğu hukuku, biz masumiyet karinesiyle, lekelenmeme hakkıyla, adil yargılanma hakkıyla en üstte tutma kararlılığındayız.”

Karar