Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, bayana şiddetle uğraş kapsamında hazırlanan yeni ıslahat paketiyle bütün bayanlara yönelik hem yaralama hem de taammüden öldürme aksiyonlarında cezaların artırılacağını ve caydırıcılık işlevi nedeniyle de değerli düzenlemeleri içeren paketin 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nde Meclise sunulabileceğini bildirdi.

Bozdağ, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan bayana karşı şiddetle çabada yeni ıslahat paketi ile sıhhatte şiddetin önlenmesine yönelik yeni düzenlemelerin ayrıntılarını anlattı.

”VİCDANLARI RAHATSIZ EDECEK BİR İYİ HAL İNDİRİMİNE ARTIK RASTLAMAYACAĞIZ”

Bozdağ’ın atılacak yeni adımlar ve yasa değişikliklerine ait sorulara verdiği karşılıklar şöyle:

-Cumhurbaşkanı Erdoğan “Sadece kadro elbise giyip kravat takarak, ellerini önünde birleştirip başını yana eğerek sergilenen tiyatrovari manzaralar takdiri indirim münasebeti olmayacaktır.” dedi. Bu bahiste iyi hal indiriminde nasıl bir düzenleme olacak, kapsam nasıl şekillenecek?

”İyi hal indiriminin uygulamaları pek çok tenkide muhatap oldu. Hem bayana karşı işlenen hatalarda hem de çocuklara karşı ve diğer bireylere karşı işlenen cürümlerde yapılan indirimler nedeniyle vicdanlar sızladı. En son Aksaray’da bir öğrenciyi kendinden geçmiş bir biçimde döven öğretmen hakkındaki yargılama sürecinin sonunda mahkeme iyi hal indirimi uyguladı. Bütün toplum ayağa kalktı, “Nasıl olur?” dedi. Bayanlara karşı işlenen şiddet aksiyonlarında de vakit zaman iyi hal indirimleri uygulanıyor, bundan ötürü da beşerler büyük vicdani rahatsızlık duyuyor.

Biz iyi hal indiriminin kanunun gayesine uygun uygulanmadığı kanaatindeyiz. Temelinde bu, kanun maksadına uygun uygulanmış olsa bu cins meseleler ortaya çıkmaz. Bu nedenle iyi hal indirimini düzenleyen Türk Ceza Kanunu’nun 62. unsurunun ikinci fıkrası bakanlığımız tarafından ayrıntılı incelendi, “Acaba ne sorun var da buradan böylesi sonuçlar çıkıyor.” Orada gördüğümüz şu, bu husus duruşma öncesi ve duruşma sırasındaki davranışları da iyi hal indirimi kapsamına alıyor. Burada pişmanlığı gösteren bir tabir yok.

Yeni düzenlemede pişmanlığını gösteren davranışlar temel alınacak. Hususun sonunda da “… üzere hususlar” diyor. Bu ne demek? Mahkemeye sınırsız iyi hal indirimi konusunda kıymetlendirme ve takdir hakkı kullanma yetkisi veriyor. Bu vakit zaman tenkitlere de neden olabiliyor. Hangi halde indirilecek? Bu, “gibi hususlar” neler, onlar kanunda yazmıyor. Bu büsbütün hakimin takdirine bırakılıyor. Artık bu düzenlemeyle “gibi hususlar” üzere ucu açık sınırsız takdiri indirime kapı aralayan ibareler kanun metninden çıkarılmaktadır.

Öte yandan Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı üzere duruşma sırasında yalnızca yargılamayı yapan mahkemeyi etkilemek, hakimi etkilemek için yapılmış davranışların, duruşma sırasındaki rol yapmaların takdiri indirim nedeni sayılamayacağına dair de negatif bir karar gelmektedir. Kamuoyunda kravat takmak, el bağlamak, boyun bükmek ve gibisi konular nedeniyle indirim yapıldığı algısını ortadan kaldırıyor. Artık hakime bu üzere hallerle indirim yapamayacağına dair bir yasak getirilmektedir. Hasebiyle iyi hal indiriminin bundan sonraki süreçlerdeki uygulanmasında kanundan kaynaklanan aksaklıkların tamamı ortadan kaldırılmakta, vicdanları rahatsız edecek bir iyi hal indirimine umarız bundan sonraki süreçte rastlamayacağız.”

“ISRARLI TAKİP, BİRİNCİ KEZ TÜRK CEZA KANUNU’NDA MÜSTAKİL BİR CÜRÜM OLARAK DÜZENLENECEKTİR”

Bir başka değerli bahis başlığı da ısrarlı takibin cürüm sayılması. Bayana karşı şiddette ısrarlı takip hareketleri hangi hususlarda kabahat sayılacak? Ceza oranları ne olacak?

”Israrlı takip yürürlükteki kanunumuzda müstakil hata olarak düzenlenmemekte. Birinci sefer Türk Ceza Kanunu’nda müstakil bir hata olarak düzenlenecektir. Israrlı takip, fiziken ya da haberleşme ve irtibat araçlarını kullanarak, bilişim sistemlerini yahut üçüncü bireyleri kullanarak temas kurmak suretiyle bir kimse üzerinde önemli huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin, yakınlardan birinin güvenliğinden kaygı duymasına neden olan fiiller ısrarlı takip kapsamında cürüm sayılmaktadır.

Temelinde ısrarlı takip bayana tacizin farklı bir versiyonu olarak müstakil hata olarak düzenlenmekte bu suça 6 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası öngörülmektedir. Ayrıyeten cürüm çocuğa, ayrılık kararı alınan yahut boşandığı eşe karşı işlenirse ya da mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu terk etmesine, değiştirmesine yol açarsa, hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula, iş yerine yaklaşmama önlemi verilen kişi tarafından işlenmiş olursa bu halde de ceza artırım nedeni olacaktır.

Israrlı takip, bu formuyla şikayete bağlı cürüm olarak düzenlenmektedir. Bu kıymetli bir bahis. Israrlı takip yalnızca boşanmış eşe karşı değil bütün bayanlara karşı işlenebilir nitelikte olan bir cürüm, bu nedenle de bütün bayanlarımızı, ısrarlı takip yoluyla taciz eden şahıslara karşı onları koruyan, bu fiili işleyenleri cezalandıran yeni bir karar olarak hukukumuza girmektedir. Bundan sonraki süreçte ısrarlı takipten bayanlarımızı koruyan böylesi kıymetli bir düzenleme hayata geçmiş olacaktır.”

-Israrlı takipte tutuklamayla ilgili düzenleme olacak mı?

”Burada ceza 6 aydan 2 yıla kadar diyor. Nitelikli hallerde 1 yıldan 3 yıla kadar ceza oluyor. Hasebiyle tutuklama yasağı kapsamı dışına çıkarılıyor. Bu halde de tutuklama önlemini uygulamak mahkemenin takdirine veriliyor. Tutuklanma ihtimali var, mahkeme takdir ederse bunları tutuklayabilecektir.”

-Cumhurbaşkanı Erdoğan, bayana karşı işlenen taammüden öldürme, taammüden yaralama, eziyet ve azap hatalarında cezaların artırılacağını belirtti. Bu mevzuda hangi adımlar atılacak?

”Kasten yaralama hatası toplumda çok işleniyor. Şayet eşse, kardeşse yahut boşanmış eş ise bunlar hem öldürmede hem yaralamada kabahatin nitelikli halleri ortasında yer alıyor. Mevcut ceza kanunu nitelikli haller ortasında kardeş, kız kardeş, boşanmış eş ve eşe karşı işlenen kabahati nitelikli hale getiriyor. Bu yeni düzenleme artık bütün bayanlara karşı işlenen taammüden öldürme ve taammüden yaralama hatalarını nitelikli hale getiriyor ve cezayı otomatikman artırıyor. Taammüden öldürmede ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına, nitelikli hallerde de cezanın artırılmasına neden olacaktır. Bu son derece değerli. Yalnızca boşanan bayanı, eşi yahut kız kardeşi koruyan değil, bütün bayanlara yönelik hem yaralama hem de taammüden öldürme aksiyonunda cezaları artırıcı, caydırıcılık işlevi nedeniyle de kıymetli bir düzenleme getirilmektedir.

Ayrıyeten Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) tutuklama nedenlerini düzenleyen katalog cürümler var. Yaralamayla ilgili kısım bu katalog kısmına da alınmaktadır. Münasebetiyle pek çok yaralama hadisesinde daima rastladık, kolay yaralama diye tutuklanmadan yargılanma süreçleri var, bundan ötürü da pek çok şikayet, mağduriyet var. Tutuklanmadığı için işlenen cinayetler var. Bütün bunlar hepimizin yüreğini sızlattı. Onun için de tutuklama nedeni varsayılan haller ortasına taammüden yaralamanın nitelikli hallerinin alınmış olması bu açıdan son derece kıymetli. Bayana karşı işlenen taammüden yaralama cürmü artık katalog hatalar ortasında yer alacak ve tutuklama nedeni varsayılacak. Uygulayıcı hakim bunu kıymetlendirerek karar tesis edecektir. Bu da pek çok olumsuzluğun önüne geçecektir.”

“EZİYET VE AZAP FİİLLERİNİN BAYANA KARŞI İŞLENMESİ HALİNDE DE CEZALAR ARTIRILMAKTADIR”

-Kadınları öldürme ağırlaştırılmış müebbet mahpusla cezalandırılacak. Bu da caydırıcılık getirecek mi?

”Cezanın caydırıcılık işlevi devreye daha aktif halde girecek. Bu kabahati işlemek isteyenler bu caydırıcılık nedeniyle vazgeçmiş olacaklardır.”

-Bu ıslahat paketi gayrete de katkı sağlayacak mı?

”Şiddet kısmının farklı işlevleri da var. Bayana karşı eziyet ve azap de yapılıyor. Münasebetiyle eziyet ve azap fiillerinin bayana karşı işlenmesi halinde de cezalar artırılmaktadır. Bunlar da tutuklama kapsamı içerisinde yer alıyor. Bayana karşı eziyet bundan sonra daha ağır yaptırıma tabi tutulacaktır. Azap daha ağır yaptırıma tabi tutulacaktır. Bunlarla ilgili de cezayı artırıcı adımlar attık. Yalnızca eşe değil, boşanmış eşe; kardeşe değil, bütün bayanlara karşı eziyet ve azap fiillerinin cezaları da ayrıyeten artırılmaktadır. Bunun yanında eski düzenlemede bayanların şiddete uğradıkları vakit fiil 5 yıldan mahpus cezasını gerektiriyorsa baro avukat görevlendiriyordu. Artık bayana karşı işlenen cürümlerin çabucak hemen tamamında şiddet cürmü dahil ve öteki hatalarda avukat görevlendirilmesi zarurî hale getirilmektedir. Evvelden yalnızca cinsel atak hatası ile 5 yıldan fazla mahpus cezası gerektiren cürümde vardı. Artık bayana karşı işlenen eziyet, azap, taammüden yaralama ve ayrıca kabahatler nedeniyle hepsinde birebir halde avukat görevlendirilmesi mecburî hale getirilmekte ve yargılama süreçlerinde hem soruşturma hem kovuşturma etabında bayanlarımız isimli yardımdan istifade edecek. Devlet, onlara verdiği bu tüzel yardımla onların haklarını yargılama süreçlerinde daha iyi savunmalarına dayanak verecektir.”

-Paket ne vakit gündeme gelecek? Meclise ne vakit sunulacak?

”Bu paket, muhtemelen önümüzdeki günlerde, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü münasebetiyle Mecliste teklife dönüşebilir. Biliyorsunuz maddeleri teklif etme ve kanunlaşma süreci büsbütün Meclisimize aittir. AK Parti kümesi da bu teklif üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Benim varsayımım 8 Mart Dünya Bayanlar Günü münasebetiyle teklif Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulabilir. Bu büsbütün Meclis kümesinin takdirinde olan bir mevzu.”

“TAZMİNATI DEVLET VATANDAŞIMIZA ÖDEYECEKTİR”

-Bir öbür kıymetli mevzu da sıhhatte şiddet. Misyona geldikten sonra Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’yla görüştünüz, “Hekimler de yargıçlar üzere korunacak” dediniz, sıhhatte şiddetin önlenmesine yönelik yeni adımlar atılacağını belirttiniz. Bu bahisteki paketin ayrıntıları nelerdir? Doktorlar nasıl yargıçlar üzere korunacak?

”Biliyorsunuz yargıçlar, haklarımız ve hürriyetimiz hakkında karar veriyor. Hepimizin haklarının korunmasında, haklarımızı yasal yollardan almada, hürriyetimizin kısıtlanmasında ya da kısıtlanmamasında değerli rol oynuyor, adalet dağıtıyor, onun için de onların cesurca hak ve hakkaniyet ne ise ona nazaran karar vermeleri, her türlü baskıdan da karar verirken uzak olmaları gerekmektedir. O nedenle yargıçlarla ilgili kanunda bir garanti var. Nedir o? Açılacak tazminat davalarının devlete karşı açılması ve devlet bu tazminatı ödedikten sonra şayet hakim misyonunu berbata kullanmışsa bu da bir ceza davası sonucu sabit olursa o vakit rücu imkanı doğuyor. Bu rücuya da HSK karar veriyor.

Doktorlar de bizim sıhhatimiz, ömür hakkımız, hayatımızın her anının daha iyi geçmesi için yargıçlar üzere hakikaten değerli bir vazifesi ifa ediyorlar. O yüzden doktorlarımızın de yargıçlar üzere korunmaya muhtaçlığı var. Bugün pek çok vatandaşımız hastaneye gidiyor, muayene oluyor, teşhis kararı veriliyor, tedaviler için kararlar veriliyor, ilaçlar kullanılıyor.

Şayet doktorlar bu kararları verirken, bu tedavileri uygularken tazminat davalarını düşünürse karar vermekte yavuz davranamaz. Tedavilerde utangaç davranırlar ve münasebetiyle da pek çok vatandaşımızın bu çekingenlikten ötürü sıhhati riske edilebilir. Bugün Sıhhat Bakanlığımızın datalarına nazaran riskli branşları TUS’ta tercih edenlerin oranı epeyce azaldı.

Bilhassa cerrahi gerektiren kısımlar, cerrahlar, kalp ve damar ve öteki pek çok kıymetli branşlarda tercihlerin azaldığını görüyoruz. Bunun ana nedenlerinden bir tanesi de artan tazminat davalarıdır. Doktorların tazminat baskısı altında olmadan, kendinden emin ve inançlı bir halde karar vermeleri vatandaşımızın da menfaatinedir. Vatandaşımızın sıhhatine erken kavuşmasına, tedavisinin sağlıklı yürütülmesine bu elbette büyük katkı verecektir.

“TARİHİ BİR ADIM”

Doktorlara de yargıçların garantisinin birebirini getiriyoruz. Onlar da tıbbın gereklerine alışılmamış davrandıkları, bu suretle misyonlarını berbata kullandıkları sabit olursa o vakit onlara rücu etme yahut etmemeye Sıhhat Bakanlığının bünyesinde oluşturulan heyet karar verecektir. Bu da son derece kıymetli. Tabiplerimiz açısından olduğu kadar tedavi için hastaneye müracaat eden her bir vatandaşımız için de değerlidir. Burada vatandaşlarımızın bir mağduriyeti de kelam konusu olmayacak.

Tazminatı gerektiren bir durum olursa bu tazminatı devlet vatandaşımıza ödeyecektir. Vatandaşımızın tazminat taleplerinin önüne bir mani koymuyoruz. Tabipleri bunun baskısından kurtarıp, rahat ve itimat içerisinde, kendinden emin bir biçimde hastaya şifayı erken vakitte ulaştırması için bir teminat getiriyoruz. Bu da tarihi bir adım.

Tabipleri şiddete karşı korumak için daha evvel düzenlemeler yapıldı. Bu düzenlemeler amaca hizmet etti lakin gördük ki burada da bir grup aksaklıklar var. Bu aksaklıkları gidermek için biz temelinde sıhhatle ilgili kanunda yer alan daha evvel yaptığımız bir düzenlemeyi tutuklama nedeni var sayılan halleri içeren CMK’daki kataloğun içerisine alıyoruz.

Gördük ki uygulamada yargıçlar ve savcılar bu kataloğa bakıyorlar, öbür tarafta vakit zaman ihmaller yaşanıyor. Bunu, buraya aktarmak suretiyle doktorlara karşı şiddet aksiyonuna karışanlarla, şiddet uygulayanlarla ilgili daha aktif bir önlem uygulamasının önünü açıyoruz. Böylece doktorlarla ilgili de son derece kıymetli bir düzenlemeyi hayata geçirmiş oluyoruz.”

Karar