TL’nin döviz karşısında kıymet kaybetmesi ve yüksek enflasyon her geçen gün vatandaşların üzerine yük bindirirken iktidar cephesi ise yeni düzenlemeler getirmeyi planlıyor.
Duvar’dan Nergis Demirkaya’nın haberine nazaran AK Parti Almanya ve Finlandiya örnekleri üzerinden kademelendirilmiş düşük maaşla emekli olabilme imkanı tanıyan bir model üzerinde çalışılıyor.
Taban fiyatta enflasyonun üzerinde artışa kesin gözüyle bakılırken 3 bin 600 ek gösterge talebinin karşılanması ve AK Parti periyodunda birinci sefer emeklilikte yaşa takılanlara yönelik adım atılması da gündemde. AK Parti’de yürütülen çalışmalar için, “Bunların hiçbirinin altı boş değil. Vatandaşın sıkıntısına deva bulmak zorundayız” değerlendirmesi yapılıyor.
‘ASGARİ FİYATTA YÜZDE 25 ARTIŞ’
AK Parti kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran yürütülen çalışmalarda temel amaç, artan fiyatlardan en çok etkilenen dar gelirli, dezavantajlı kümeleri rahatlatmak. Bunun için taban fiyatın enflasyonun üzerinde arttırılacağı söz ediliyor. Taban fiyatta yüzde 25 üzerinde artış konuşulurken, yaklaşık 4 bin 500 lira brüt, 3 bin 500 lira net fiyatın makul olacağı kaydediliyor.
Emeklilik için prim gün sayısını dolduran fakat yaş bekleyenlerin talepleri de uzun yılların akabinde AK Parti’nin gündemine girdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın daha evvel sıcak bakmadığını söylediği bu hususta çalışma yapılması talimatı verdiği biliniyor. AK Partili kaynaklar “EYT için tesir tahlili yapılıyor” derken bir dizi formül üzerinde çalışıldığı tabir ediyor.
EMEKLİLİK 5 YIL GERİYE ÇEKİLİRSE 6 MİLYON KİŞİ EMEKLİ OLACAK
EYT’liler emeklilik için sigorta prim gün sayısının kâfi olmasını talep ediyor. Lakin AK Parti’nin çalışmasında bu formül seçenek dışı. Emeklilikte Yaşa Takılanlar için emekliliğin 5 yıl öne çekilmesinin yaklaşık 6 milyon kişinin bir anda emekli olması manasına geleceğine dikkat çeken yetkililer bütçenin bu yükü kaldıramayacağını kaydediyor.
KADEMELENDİRİLMİŞ DÜŞÜK MAAŞLA EMEKLİLİK İMKANI
EYT problemini çözmek için kurulan masada prim gün sayısını doldurup, emekli olmak için 2 yılı kalanların emekli edilip maaşlarının ödenmesi formülü var. Fakat üzerinde çalışılan asıl mevzu “Kademelendirilmiş düşük maaşla emekli olabilme imkanı” tanıyan model. Almanya ve Finlandiya örnekleri üzerinden çalışılan bu sistemde prim gün sayısını tamamlayan çalışana “sağlık risk primini karşılamak kaydıyla” yaşı beklemeden emeklilik imkanı tanınabileceği tabir ediliyor. Lakin bu imkandan faydalanmak isteyen çalışanların emeklilik maaşında kesinti yapılacak. Yani bir kişi yaşı beklemeden emekli olmak istediğinde -kesinti oranı kalan yıla nazaran belirlenmek üzere- örneğin 3 bin 500 lira yerine 2 bin 200 lira alacak. Asıl emeklilik yaklaştıkça bu emekli maaşı yükselecek ve en sonunda yaş kuralı tamamlandığında ‘hak ettiği’ fiyatı almaya başlayacak. İsteyen EYT’liler bu model kapsamında emekliliğini talep edebilecek.
BÜTÇE İSTİKRARLARINI SARSMAYACAK FORMÜL ARANIYOR
EYT için formül arayışını sürdüren AK Partililer “Bu popülist olunacak bir husus değil. Maliyeti çok yüksek. Alternatif modeller üzerinde çalışıyoruz. Bütçe istikrarlarını sarsmayacak, aksiliğe sebebiyet vermeyecek formüller arıyoruz” değerlendirmesinde bulunuyor.
‘VATANDAŞIN KAYGISINA DEVA BULMAK ZORUNDAYIZ’
EYT için başlatılan çalışma AK Parti’de memnuniyetle karşılandı. Çalışmalar içinde yer alan bir partili, “Bunların hiçbirinin altı boş değil. Vatandaşın kaygısına deva bulmak zorundayız” derken bir öteki partili şunları tabir etti:
“Sahada önümüze en çok çıkan bahislerden biri EYT. 3 bin 600 ek gösterge probleminin çözülmesi ve taban fiyatta artış da kıymetli. Bunlar toplumun her kesitini ilgilendiren hususlar. Bu problemlere tahlil getirmek elzem oldu. Seçim yatırımı algısı oluşmaması için de bir an evvel hayata geçirilmeli, en geç 6 ay içinde yapılmalı. Kaynak yaratmak için de kamu harcamalarında tasarruf arttırılabilir.”
Karar
