ABD’de Donald Trump taraftarları seçim sonuçlarının resmen tescil edileceği oturumu basarak terör estirdi. Polis takımları ile göstericiler ortasında arbede yaşandı. Washington’da sokağa çıkma yasağı ilan edilirken uzun saatler denetim altına alınan Yaşayan olaylara dünya önderleri de reaksiyonsuz kalmadı.

İşte ABD’de Kongre binasının basılmasıyla ilgili Türkiye ve dünyadan gelen yansılar…

TBMM Lideri Mustafa Şentop, ABD’deki olayları telaşla izlediklerini, tarafları öncelikle sükunete davet ettiklerini belirtti.

Şentop, “ABD’deki olayları kaygıyla izliyor, tarafları öncelikle sükunete davet ediyoruz. Sürekli hukuk ve demokrasi içinde problemlerin çözüleceğine inanıyoruz. Türkiye olarak her vakit hukuktan ve demokrasiden yana olduk. Herkese de bunu tavsiye ederiz.” sözlerini kullandı.

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, ABD’de meydana gelen olaylara ait, şu tabirler kullanıldı:

“ABD Başkanlık seçimlerinin akabinde yaşanan ve bugün Kongre binasının göstericiler tarafından basılması teşebbüsüne kadar varan iç gelişmeleri tasayla takip ediyoruz. ABD’deki tüm tarafları itidal ve sağduyuya davet ediyoruz. ABD’nin bu iç siyasi krizi olgunluk içinde aşacağına inanıyoruz.”

Açıklamada, ABD’deki Türk vatandaşlarına kalabalık yerler ve şov yapılan yerlerden uzak durmaları tavsiye edildi.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD Kongresinin Lider Donald Trump’ın destekçileri tarafından basılmasının akabinde yaşanan olaylardan ıstırap duyduğunu bildirdi.

Guterres, Sözcüsü Stephane Dujarric aracılığıyla yaptığı açıklamada, siyasi başkanların bu cins durumlarda destekçilerinden şiddetten kaçınmalarını, demokratik süreçlere ve hukukun üstünlüğüne hürmet göstermelerini istemesinin ehemmiyetine vurgu yaptı.

BM 75. Genel Şura Lideri Volkan Bozkır, Twitter hesabından, “Bugün Washington’da Kongrede yaşanan gelişmelerden hüzün ve kaygı duydum. ABD, dünyanın en büyük demokrasilerinden biri. Böylesine kritik bir vakitte konut sahibi ülkemizde demokratik süreçlerde barış ve hürmetin üstün geleceğine inanıyorum.” açıklamasında bulundu.

–AVRUPA BİRLİĞİ

Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Charles Michel, Washington’daki olayların akabinde “ABD’de idarenin Joe Biden’a barışçıl formda zamanının sağlanacağına inanıyoruz.” tabirini kullandı.

ABD Kongresinin “demokrasi mabedi” olduğunu belirten Michel, “Washington’da yaşanan imajlara şahitlik etmek şoke edici. ABD’de idarenin Joe Biden’a barışçıl biçimde zamanının sağlanacağına inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

AB Kurul Lideri Ursula von der Leyen, ABD’deki olayların akabinde ABD başkanlık seçimini Joe Biden’ın kazandığını, kendisiyle çalışmayı sabırsızlıkla beklediğini belirtti.

AB Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Trump taraftarlarının barikatları aşarak Kongre binasına girmesini, “ABD demokrasisine görülmemiş saldırı” olarak kıymetlendirdi ve seçim sonucuna hürmet gösterilmesi daveti yaptı.

İNGİLTERE

İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ABD’de iktidarın nizamlı ve barışçıl halde evresinin hayati kıymete sahip olduğunu vurguladı.

Kongredeki olayları “utanç verici” olarak nitelendiren Johnson, ABD’nin dünya çapında demokrasiyi savunduğunu kaydederek, “İktidarın artık sistemli ve barışçıl bir biçimde dönemi hayati ehemmiyete sahip.” tabirini kullandı.

ALMANYA

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, ABD’nin başşehri Washington’da göstericilerin Kongre binasına girmesini eleştirerek, “Artık Amerikalı seçmenlerin kararını kabul edin. Demokrasiyi ayaklar altına almaya son verin.” dedi.

NATO

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, toplumsal medya hesabından yaptığı değerlendirmede, ABD Kongresindeki olayları “şoke edici” biçiminde nitelendirdi. Stoltenberg, “ABD başkanlık seçiminin sonucuna hürmet duyulması” davetinde bulundu.

KANADA

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, Kanadalıların Washington’da yaşanan olaylardan rahatsızlık ve keder duyduğunu belirtti.

Trudeau, “Şiddet asla halkın iradesini geçersiz kılmayı başaramayacak. ABD’deki demokrasi savunulmalı ve savunulacaktır.” tabirini kullandı.

İSPANYA

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, ABD’de çıkan olayları “endişeyle” takip ettiğini belirterek, Amerika demokrasisinin gücüne güvendiğini bildirdi.

Sanchez, “Yeni Lider Joe Biden, Amerikan halkını birleştirerek, tansiyonu aşacaktır.” sözünü kullandı.

FRANSA

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Twitter hesabından paylaştığı görüntüde, “Bu 6 Ocak’ta ABD Kongresinin Kasım 2020’deki seçimleri kazanan Lider Biden’in başkanlığının tescil edileceği oturum sırasında birtakım şiddet yanlısı şahıslar bir bayanı öldürdü ve Amerika demokrasisinin seküler anıtı Kongre binasına girdi. Dünyanın en eski demokrasilerinden birinde vazifesini devredecek bir cumhurbaşkanının taraftarları yasal bir seçimin sonuçlarına silahlarla meydan okuyorsa bu kozmik bir fikre ziyan verir. Washington’da olanlar ABD’yi yansıtmıyor.” tabirlerini kullandı.

ABD ve Fransa’nın 18. yüzyıldan bu yana özgürlük ve demokrasi paktıyla oluşan müttefikliği bulunduğuna değinen Macron, ülkesinin sürekli ABD halkının bağımsızlığından yana olduğunu belirtti.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, ABD Kongresindeki olaylara ait, “Amerikan kurumlarına yönelik şiddet, demokrasiye önemli akındır.” değerlendirmesinde bulundu.

Avusturya

Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, “Özgürce yapılmış seçimlerin sonuçlarını kabul etmek ve iktidarın barışçıl bir halde devredilmesini sağlamak demokrasinin temel ögelerinden birisidir.” tabirini kullandı.

Avustralya

Avustralya Başbakanı Scott Morrison, ABD’de yaşanan olaylardan son derece hüzün duyduğunu belirterek, “ABD, Avustralya’nın dostudur ve dünyanın en büyük demokrasilerinden biridir. Niyetlerimiz onlarla birlikte ve barışçıl bir geçişin gerçekleşmesini umuyoruz.” dedi.

Yeni Zelanda

Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, “İnsanların oy kullanma, seslerini duyurma ve bu kararı barışçıl halde onaylama hakkı, asla bir çete tarafından geri alınmamalıdır.” tabirini kullandı.

HİNDİSTAN

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Washington’daki isyan ve şiddetle ilgili haberlerden ötürü ıstırap duyduğunu belirterek, “Demokratik sürecin yasa dışı protestolarla altüst olmasına müsaade verilemez.” açıklamasında bulundu.

İSRAİL

İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, ABD Kongresindeki olayların demokrasiye inanan herkesin yüreğini acıttığını belirtti.

“Dünyanın en güçlü demokrasisi” olarak tanımladığı ABD’den bu cins fotoğrafları görebileceğine inanamadığını lisana getiren Gantz, “Washington’dan gelen fotoğraflar demokrasiye inanan herkesin yüreğini acıtıyor. Bu, siyasi rekabetten evvel oyunun kuralları üzerinde muahedemiz gerektiğinin ispatı: Hukukun üstünlüğünü sürdürmek, demokratik prosedürlere hürmet göstermek ve saygılı telaffuz.” sözlerini kullandı.

KOLOMBİYA

Kolombiya Devlet Lideri Ivan Duque, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “ABD’de oyların sayılma sürecinde yaşanan şiddet olaylarını reddediyoruz. Kongrenin saygın üyelerine ve tüm kurumlara dayanışmamı ve takviyemi belirtiyorum. Kolombiya, demokrasi hayatımızın başlangıcından bu yana ülkelerimiz tarafından paylaşılan hukukun üstünlüğüne, ABD kurumlarının sağlamlığına ve demokrasiye tam inanç duymaktadır.” sözlerini kullandı.

ARJANTİN

Arjantin Devlet Lideri Alberto Fernandez, Twitter hesabından Joe Biden’ın fotoğrafı ile yaptığı paylaşımda, “Washington’da meydana gelen önemli şiddet aksiyonlarını ve Kongreye yapılan baskını kınıyoruz. Halkın iradesine hürmet duyulduğu barışçıl bir geçiş olacağına inanıyor ve yeni Lider Joe Biden’a en güçlü takviyemizi tabir ediyoruz.” açıklamasında bulundu.

VENEZUELA

Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, Washington’da yaşanan şiddet olaylarını kaygıyla takip ettiklerini belirterek, şunları kaydetti:

“ABD, saldırgan siyasetleriyle başka ülkelerde sebep olduklarının birebirini yaşıyor. Siyasi kutuplaşmayı kınıyoruz. Venezuela ABD’de şiddet olaylarının yakında sona ereceğine ve ABD halkının nihayet istikrar ve toplumsal adalete giden yeni bir yol açacağına inanıyor.”

TRUMP YANLILARI KONGREYİ BASMIŞTI

Beyaz Saray önündeki mitingden sonra ABD Kongresine yürüyen binlerce gösterici, Kongre binasının önündeki barikatları aşarak binaya girmeye çalışmıştı.

Polisle yaşanan çatışmalardan kısa müddet sonra birtakım göstericiler Senatoya girmişti.

Kongredeki Başkanlık Seçimi Seçiciler Konseyi Oylamasının onay oturumuna orta verilmiş, oturuma başkanlık eden Lider Yardımcısı Mike Pence ve Kongre üyeleri binadan çıkarılmıştı.

ABD Lideri Donald Trump ise Twitter hesabından Kongre binası önünde şov düzenleyen destekçilerine “itidal” çağırısında bulunmuştu.

Başşehir Washington’da şiddet olayları nedeniyle mahallî saatle 18.00’den itibaren 12 saatlik “sokağa çıkma” yasağı ilan edilmişti.

ABD başkanlığına seçilen Joe Biden ise “ABD demokrasisi ve hukukun üstünlüğüne yönelik akınlara son verilmesi” daveti yapmıştı.

Biden, “Başkan Trump’ı TV’ye çıkarak ettiği yemini yerine getirmeye, Anayasa’yı savunmaya ve bu kuşatmaya son verilmesini talep etmeye çağırıyorum.” demişti.

Trump’ın göstericilerden konutlarına gitmesini istemesi üzerine kalabalık dağılmaya başlamış, ABD Kongresinin güvenliğinden sorumlu polis, yaklaşık 4 saat sonra mahallî saatle 17.40 civarında binanın güvenliğinin sağlandığını açıklamıştı.

ABD Kongresinin basılması sırasındaki olaylarda 4 kişi hayatını kaybetmişti.

Karar