Togo’nun başşehri Lome’de bulunan dünyanın en büyük büyü ve “Vudu” pazarı ziyaretçilerini hem şaşırtıyor hem de ürkütüyor.

Lome’nin Akodessewa bölgesinde yer alan ve Akodessewa Pazarı yahut Fetiş Pazarı (Marche des Feticheurs) olarak da bilinen pazarda, birçok hayvana ilişkin kafatası, kemik ve uzuvlar hem klâsik tıp hem de büyücülük için kullanıyor.

Yaklaşık 1200 metrekare alanı kaplayan ve İkinci Dünya Savaşı sonrası kurulan pazar, dünyanın en büyük büyü pazarı olarak kabul ediliyor.

Girişin 3 bin CFA (50 Türk lirası), fotoğraf çekmenin ise 2 bin CFA (33 Türk lirası) olduğu pazara girişte ziyaretçileri çok ağır ve ağır bir koku karşılıyor.

Leopardan maymuna, yarasadan yılana birçok hayvanın kafatasının ya da kurutulmuş halinin sergilendiği tezgahlarda, meyyit kuşlar, fil dişleri, timsah derisi ve kobra iskeleti üzere birçok hayvan kalıntısı da alıcı bekliyor.

Avcıların getirdiği hayvanlar, pazardaki tezgahtarlar tarafından satın alınıyor. Pazarda Asya’da klâsik tıpta sıkça kullanılan ve yasa dışı ticareti yapılan pangolin uzuvları da bulunabiliyor. Bu kalıntılar hem hastalıkların tedavisinde hem de Vudu inancına ilişkin ritüeller için kullanılıyor.

Örneğin kedi başının hafıza kaybı meselesini çözdüğüne, köpek başının ise asıldığı meskeni hırsızlardan koruduğuna inanılıyor. Vudu şifacıları, çeşitli şikayetlerle pazara gelen “hastalarına” fiyat karşılığı tedaviler uyguluyor. Baş ağrısı için meyyit kuşlar, astım için ise kaplumbağa kabuğu tozu öneriliyor.

Pazarda hayvan kalıntılarının yanı sıra Vudu bebekleri de dikkati çekiyor. Vudu inanışında değerli yeri olan bu bebekler bilhassa büyü imalinde kullanılıyor. Pazarın müdavimleri ortasında siyasilerden çocuk sahibi olmak isteyenlere kadar toplumun çeşitli bölümlerinden birçok kişi bulunuyor.

Pazarda Vudu rahipleri de çeşitli ayinler düzenliyor. Bu ayinlerde vakit zaman yarasa, kertenkele üzere hayvanlar kurban ediliyor. Vudu inancının doğduğu komşu ülke Benin’den gelen rahipler, bu ayinlerle müşterilerinin hem falına bakıyor hem de onları “kötü ruhlardan arındırıyor”.

Batı Afrika ülkesi Benin’de ortaya çıkan animist bir inanç sistemi olan Vudu’nun köle ticaretiyle 17. yüzyılın sonunda Haiti ve ABD’ye kadar yayıldığına inanılıyor. Vudu (Voodoo) sözü Benin’de konuşulan lokal din Fon’a nazaran “ruh” manasına geliyor.

Vudu inancının, 4 milyonu Benin’de olmak üzere dünyada 60 milyondan fazla takipçisi olduğu varsayım ediliyor. Benin’de resmi lisanlardan biri olarak kabul edilen, Togo, Gana, Nijerya üzere komşu ülkelerde de görülen Vudu, ABD’nin Louisana eyaleti, Küba ve Dominik Cumhuriyeti’nde de tanınıyor. Benin’de 10 Ocak Vudu bayramı olarak kutlanıyor.