Büyükada Rum Yetimhanesi’nin içi uzun zaman sonra ilk kez görüntülendi

Fener Rum Ortodoks Patrikhanesine ilişkin Büyükada Rum Yetimhanesi, yıllardır restore edilmeyi bekliyor. Adeta yazgısına terk edilen ve çökme tehlikesiyle karşı karşıya olan yetimhanenin tekrar eski ihtişamlı haline dönmesi için birinci adım, 2020 yılının Ağustos ayında atıldı. İBB İştiraki BİMTAŞ, 6 bin Rum yetime yuva olan binanın dijital belgeleme ve rölöve çalışmalarını gerçekleştirdi.

Çalışmalar sayesinde, 123 yıllık tarihi yapı aslına ve tarihi dokusuna uygun olarak restore edilebilecek. 70 kişilik grubun özel ekipmanlarıyla yürüttüğü çalışmada, yapı milim milim tekrar çizildi. Gruplar binden fazla noktaya ekipmanlarını kurarak, titizlikle çalıştı.

Yetimhanenin rölövesi ise 4 ayda çıkarıldı. Büyükada Rum Yetimhanesindeki onarım hazırlıkları yerinde görüntülendi. İmgelerde yetimhanenin atıl durumda olduğu, çatı ve yer kısımlarında çökmelerin yaşandığı görüldü.

Fransız Mimar Alexander Vallaury tarafından 1898’de inşa edilen ‘Prinkipo Palas’ oteli, ruhsat verilmemesi üzerine 1900’lerin başında bir Rum tarafından satın alınarak, yetimhane olarak kullanılması kaidesiyle Fener Rum Ortodoks Patrikhanesine bağışlandı. Tarihi yapı, 1964’te kapısına kilit vurulana kadar yaklaşık yaklaşık 6 bin Rum yetime yuva oldu.

57 yıl evvel bahtına terk edilen Büyükada Rum Yetimhanesi için birinci adım 2020 yılının Ağustos ayında, İBB İştiraklerinden BİMTAŞ tarafından atıldı. Bu çalışma kapsamında öncelikle rölöveye altlık teşkil etmesi gayesiyle alanda; yersel lazer tarama, dron fotogrametrisi, yersel fotogrametri ve klasik haritacılık usulleriyle bilgi alındı. Dijital belgeleme ve rölöve çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte yapı için onarım çalışmalarının en kısa müddette başlaması bekleniyor.

Çalışmalara yaklaşık bir yıl evvel başladıklarını söyleyen Boğaziçi Peyzaj İnşt Müşavirlik Teknik Hizmetler San. Tic. A.Ş. (BİMTAŞ) Genel Müdür Yardımcısı Nazım Akkoyunlu, “Büyükada Rum Yetimhanesi için bir dijital belgeleme çalışması yürüttük. Belgeleme çalışması için öncelikle alanın mevcut durumunu ortaya koyan bir rölöve çalışması çıkarmamız gerekti. Yapının bugünkü haline baktığımız vakit önemli hasar almış olduğunu görüyoruz. Bizler de vakit kaybetmemek ismine çabucak harekete geçtik ve yaklaşık 45 günlük bir çalışmayla yapı için çözünürlüğü yüksek bir bilgi oluşturduk. Bu datayı nokta bulutu dediğimiz tarayıcı ile gerçekleştirdik” dedi.

Akkoyunlu, “Yetimhanenin dış yerinde 1 milimetre hassasiyet, iç yerde ise 4 milimetreye kadar çıkan bir hassasiyetten bahsediyorum. Mevcut durumun taranması, belgeleme çalışmalarının yalnızca bir boyutu. Bizler daha sonra yapı için gereç ve hasar tespiti tahlilleri yaptık ve yapının sanat tarihi açısından bir raporunu oluşturduk. Yapının rölövesi için yaklaşık 70 kişilik bir grup çalıştı. Arkadaşlarımız oluşturduğumuz nokta bulutu ile yapıyı milim milim yine çizdi. Rölöve basamağı da yaklaşık 4 aylık bir süreç aldı” diye konuştu.

Yapıda bin 250’ye yakın oturum yaptıklarını söyleyen Akkoyunlu, “Geleneksel prosedürlerle yapılan rölöve çalışmaları çok hassas çalışmalar değildir. Bizim farkımız sürat ve nitelik manasında oluyor. Ancak biz yersel lazer tarama, dron fotogrametrisi, yersel fotogrametri ve klasik haritacılık sistemleriyle çözünürlüğü yüksek bir bilgi elde ediyoruz. Neredeyse yapının birebir orjinal durumunu ortaya koyabiliyoruz. Tıpkı vakitte bu türlü bir yapı klâsik sistemlerle iki ya da üç yılda alamayacağınız rölövesini bizler 4 ay üzere kısa bir müddette tamamladık” diye konuştu.

Yapının onarım süreci için önemli bir bütçeye gereksinim olduğunu belirten Akkoyunlu “Belgelemenin sonucunda yapının onarım süreci süratlice sürdürülmesi gerekiyor. Bu süreçler için büyük bütçeler gerekiyor. Bilhassa bu türlü bir yapı için yaklaşık 20 milyon Euro’dan bahsediliyor. Büyükada Rum Yetimhanesi’nin dijital belgelenme ve rölöve belgeleme çalışmaları tamamlandı ve konsey ile paylaşıldı. Biz bu çalışmayı Fener Rum Patrikhanesi ile birlikte yürüttük. Büyükada Rum Yetimhanesi Fener Rum Patrikhanesi’ne ilişkin. Haziran ayı itibariyle Fener Rum Patrikhanesi’ne çalışmalarımızın sonuçları teslim ettik. Şu an 5 Numaralı Müdaf Konseyi’nin incelemeleri devam ediyor. Çalışmalar heyetten geçtikten sonra yapının süratlice onarım projeleri hazırlanılacak” tabirlerini kullandı.