Yargı uzun müddettir iktidarın denetimi altına girmiş durumda. Birçok siyasi davada bunun onlarca örneğini gördük. Yargıya toplumda duyulan inancın önemli erozyon yaşaması da türel süreçlerin bir meşruiyet aşınmasına uğradığının en temel göstergelerinden.

Yargıya karşı sert ve buyurgan hal alan Cumhur İttifakının ortağı MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli ise bilhassa Anayasa Mahkemesi üzerinden iktidarın yargı üzerindeki tesirini daha da ileri taşımayı amaçlayan bir kampanya yürütüyor.

Halbuki her geçen gün AYM’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tartısı artıyor. En son örnek olarak İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan, Yargıtay’da dostlar alışverişte görsün diye bile misyon yapmadan tarihte bir birinci olarak direkt AYM üyeliğine atandı.

Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yakın birinci atama da değil. Mahkeme üyelerinin neredeyse hepsi direkt ya da dolaylı olarak Erdoğan’ın Başbakanlığı ya da Cumhurbaşkanlığı periyodunda atandı. Lakin Fidan gerek atama öncesi kararları gerekse de atanma süreci ile Erdoğan’ın yüksek mahkeme üzerindeki tesirinin en görünür olduğu ve Cumhurbaşkanı ile ortasındaki bağın en sıkıntı sorgulanacağı isim. Fidan’ın mahkemede kullanacağı her oyu ‘Erdoğan kullanıyor’ diye kıymetlendirmekte beis yok.

Erdoğan lehine değişen istikrara karşın Bahçeli daima olarak direkt AYM’yi gaye alıyor. O denli ki HDP’nin kapatılması davasında birinci müractın reddinin akabinde “Anayasa Mahkemesi hukukun üstünlüğünden mi yanadır, yoksa bölücülüğün mü şakşakçısıdır?” diyerek yüksek mahkemenin kapatılmasının vaktinin geldiğini bile savunmuştu.

Bahçeli’nin Anayasa Mahkemesi’ne karşı kullandığı lisan uzaktan bakınca anlamsız, gerçekçilikten uzak, hem Türkiye’nin anayasal sistemine hem demokratik pahalara hem de toplumun genel bir ‘kadıya/hakime hürmet duyma’, ‘şeriatın kestiği parmak acımaz’ geleneğine karşıt.

Lakin bu, Bahçeli’nin sert telaffuzunun kendisi açısından hedefsiz ve temelsiz olduğu manasına gelmiyor. Bahçeli, Yüksek Mahkemeyi siyasi bir tartışma atmosferine çekerek olağanda tarafsız olarak algılanması gereken bir yargı kurumunu taraf haline getirmeye çalışıyor. HDP denklemi üzerinden AYM’yi fonksiyonsuz kılma, çalışamaz hale getirme eforu var. AYM kapatılsın talebi ile imkân olsa mahkemeden tümüyle kurtulma niyetini de saklamıyor Devlet Bahçeli.

Pekala bu eforun asıl muhatabı kim? AYM’nin gaye alınmasında emel yalnızca HDP’yi kapattırmış olmak mı?

Yüksek Mahkeme’nin HDP Milletvekili Gergerlioğlu hakkında 15-0’lık oylama sonucunda verdiği ihlal kararı ve akabinde yaşananlar bu tartışmaya öbür bir açıdan bakmayı mümkün hale getirdi.

HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı hak ihlali başvurusu rekor süratte sonuçlandırıldı ve 1 Temmuz’da mahkeme üyelerinin oy birliği ile hak ihlali kararı verildi. Üstüne de daha evvel AYM’nin verdiği kararlara hukuksuz bir halde direnen lokal mahkeme gerekçeli kararın kendisine gelmesinin akabinde Gergerlioğlu’nu tahliye etti.

Bu kararı Gergerlioğlu’nun, Bahçeli’nin kendisini gaye almasından sonra mahkûm olduğunu, meclisteki hareketinin tekrar Bahçeli’nin “Yer yatağı derhal kaldırılmalı, milletvekilliği düşürülen kirli şahıs Gazi Meclis’ten behemehâl çıkarılmalıdır.” iletisinin akabinde sona erdirilerek kendisinin cezaevine gönderildiğini, AYM’nin hak ihlali kararından sonra ise yeniden Bahçeli’nin “Söz konusu karanlık şahsın hak ihlali olduğuna Anayasa Mahkemesi karar vermiştir. Terör propagandası ne vakitten beri hak ihlali oluyor?“ açıklamasını dikkate alarak kıymetlendirmek gerek.

Bunun yanına AYM’deki Erdoğan’a yakın üyelerin de tahliye istikametinde oy kullanması ve iktidarın AK Parti kanadından Erdoğan dahil kimsenin Bahçeli’nin yansısını paylaşmamasını ekleyelim.

Bir yanda mahkemenin tümüyle kapatılmasını isteyen ittifakın küçük ortağı MHP, öteki yanda Bahçeli’nin istediğinin tam karşıtı kararı oybirliği ile alabilen AYM.

Yüksek Mahkeme’nin Erdoğan’ın takviyesini alarak Bahçeli’nin baskısına direndiği ortada.

Bu da “Cumhurbaşkanı Erdoğan MHP’yi dengelemek için parlamento içinden bulamadığı takviyesi meclis dışından hatta daima arbedeli olduğu yargı dünyasından bulmuş olabilir mi?” sorusunu akla getiriyor. MHP başkanının, Erdoğan’ın Cumhur İttifakındaki alternatifsiz kalmış olma halini daima kılma eforu mı güttüğü düşünülebilir.

Bu bilek güreşinin test edileceği birçok örnek de mahkemenin önünde bekliyor. Bunlardan tahminen de en kritiklerinden biri CHP’nin başkanlık referandumunu iptal ettirmek için yaptığı müract. Başkanlık sisteminin Erdoğan iktidarını sürdürmeye yetmeyeceği ortaya çıktığında bu dava öteki bir mana kazanabilir mi?

AYM tarihinde çok örneği olan siyasal mühendislik süreçlerinin kesimi olur mu? Yoksa aslında olağan fonksiyonunu yerine getirememesinin kendisi bizatihi bir mühendislik ve siyasi baskı sonucu iken mahkeme bu sarmaldan çıkmış mı olur?

Son devirde değişmekle birlikte, muhalefet partilerinin ülkenin yeni periyodunu nasıl şekillendirecekleri hala netleşmemişken bu rolü AYM üstlenir mi?

Ankara’da olunca insanın aklı her formüle çalışmaya başlıyor.

Karar