Cumhurbaşkanı Erdoğan Belediyelere seslenerek şeffaf olmalarını, hatta ihaleleri canlı yayınlamalarını istedi.

Hatırlarsanız bir çok büyük kamu ihalesi TV’lerden naklen yayınlandı. İhaleye girenler belirli, alanlar muhakkak, satanlar belirliydi… Ne kadar da şeffaftı değil mi?

Bundan yaklaşık 3 yıl evvel Aykut Erdoğdu TBMM’de 3. Havalimanı hakkında bir konuşma yapıyor. Konuşmasına “Bu bir hata duyurusudur, İstanbul savcılığı harekete geçsin” diye başlıyor.

Aykut Erdoğdu 3. Havalimanı ile ilgili 5 milyar euroluk ihale sonrası kıyaktan bahsediyor. En kıymetlisi de şuydu: “İhalede havalimanının denizden yüksekliği 90 metre olacak kaidesi vardı. İhale sonrası bu yükseklik 60 metreye düşürüldü. Sayıştay burada 1 milyar 364 milyon euro kıyak olduğunu açıkladı. Lakin bizim hesaplara nazaran 2,5 milyar euro kıyak geçildi”

3. Havalimanı imal maliyetinin 7 milyar 354 milyon euro olduğunu hesaba kattığınızda sanki ihale sonrası bu kıyaklardan kimlerin haberi vardı? Kimler adaletli ve hakkaniyetli bir ihale izledi?

Türk Telekom ihalesini de hatırlıyor musunuz?

Hariri Ailesi’ne özelleştirilen bir kamu şirketinin bankalardan borç alarak temettü dağıtma müsaadesinin verileceğini kimler biliyordu?

Çiğdem Toker yazdı: Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy-Akyazı 169 km’lik kısmında hem araç garanti sayısı artırılmış hem de 7 yıl daha müteahhitlere milletten ve Hazine’den para toplama için ek işletim mühleti verilmiş.

Hatta Yeni Şafak Gazetesinde Mehmet Acet’in yazdığına nazaran 3. Köprünün de bölümüne 6 yıl varmış. Meğer 3. köprü-YSS 2023 Ağustos ayında Devlete devrilecekti.

Şimdi Kuzey Marmara Otoyolunun Avrupa kısmının ne olduğunu bilmiyoruz. Lakin YSS Köprüsü ve Anadolu yakası mukavele müddetlerinin uzatımı buraları işleten müteahhitlere ek olarak 10 milyar dolar civarında bir kıyak oluşturuyor.

Burada KIYAK sözünü ihale sonrası verilen kolaylıklar manasında kullanıyoruz.

Hatırlarsanız son periyotta sıkça bahsettiğim Marmaray’da ihale sonrası 2009 yılındaki yine yapılandırma ve ek ödeme vardı… Yeni Şafak Gazetesinde Aralık 2009’da yazmıştım;

1-Kurlardaki yüksek oynaklık

2-İnşaat maliyetlerindeki öngörülemeyen artış

3-İşçi fiyatlarında kestirilemeyen yükseliş

nedeniyle firmaya ek ödemeler yapılmıştı.

Ben de Aralık 2009’da Yeni Şafak Gazetesinde “Alnı secdeye gidenler görür ve tedbir alır” niyeti ile bu ek kıyak durumunu yazmıştım.

Ne oldu?

O ihaleleri ve ihale sonrası kıyakları yapan ülkeye de Başbakan da yapıldı. Seçimle değil natürel ki.

BİLGİ AÇIKLANMIYOR

Büyük KÖİ ihalelerinin tahminen de en olumsuz tarafı kamuoyuna bilgilerin açıklanmıyor olmasıdır.

Mesela İstanbul 1. ve 2. Boğaz köprülerinden geçen araç sayısı ve araçlardan elde edilen gelirler aylık olarak açıklanıyordu. Yeniden devletin işlettiği otoyolların da araç sayısı ve gelirleri tıpkı formda…

Ancak müteahhitlerin işlettiği Hazine garantili köprü ve otoyol bilgileri açıklanmıyor.

Ya da yeniden hasta değil ancak sakat organ (hastalık) garantili Kent Hastaneleri işi. Burada da müteahhitlere ödemeler vs şartnameler “ticari sır” diye açıklanmıyor.

-Hem milletin vergisi ile müteahhitlere ödeme yapılıyor

-hem de millete bilgi verilmiyor

Sanki ihaleyi canlı yayınlamak ne söz eder ki? İhale sonrası kamera gerisini ve yayın sonrası kıyakları kimse bilmedikten sonra ne olur ki?

Bir dostum imar değişikliği olacak tarlayı satın almaya çalışan arkadaşını anlatmıştı. İmar şimdi geçmediğinden tarla olarak fiyatı ucuzdu olağan. Alıcı ve satıcı mutluysa geriye sorun kalmıyordu. Fakat alıcının bildiği imara açılma durumunu satıcı bilmiyordu. Sanki o ticaret hukuksal olsa da ne kadar ahlaki olabilirdi?

***

Artık size bir öteki görünmeyen fiyattan bahsedeceğim:

Kuzey Marmara otoyolunu kullanacaksınız. Şirketin fiyat listesi esasen sayfalarca sayılarla dolu. Tıpkı vakitte fiyat hesaplama imkanı da var. Giriş noktanızı ve çıkış noktanızı yazıyorsunuz ve size ödeyeceğiniz yol kullanım bedeli veriliyor.

Yeterli ancak zati soygun yoluna benzeyen o fiyatların yanına bir de irtibat yolları eklemek zorundasınız. O fiyatlar şirket sayfasında da görülmüyor ancak asıl fiyatlar o temas yolları.

170 km’lik ana yola 84 lira ödüyorsunuz ancak 5-10 km’lik irtibat yolunda da 15-20 lira alıyorlar.

Sizce ilişki yolları fiyat tarifesi ne söz ediyor?

Başakşehir’de konutunuza giderken sizi irtibat yolu diye ücretlendiriyorlar. Ancak çok fazla insanın da haberi yok… Zira kameralar üstte ve otomatik kesiyor.

Sizce bu hizmet tipine kimin başı çalışır? Kılıçdaroğlu bu cins hizmet modellerini millete yükler miydi? Hizmet siyaseti değerlidir…. Bayraklar da inmez ayrıyeten…

Karar