25 Mayıs Pazartesi günü 8,4877 düzeylerini gören dolar 8.50 kritik direncine yaklaştı. Dolar kuru yeni haftanın ikinci günü olan 26 Mayıs 2020 Salı günü bir defa daha düşüş yaşadı. Euro ve İngiliz Sterlini’ne oranla Dolar’daki düşüş daha sert gerçekleşti.
Dün Merkez Bankası Lider Yardımcısı Oğuzhan Özbaş misyonundan alındı ve yerine Prof. Dr. Semih Tümen atandı. Bu flaş değişiklik küresel fonların kulağına fakat dün akşam stlerinde gitti. Küresel fonlar TCMB’de her üst seviye takım değişimini, faiz indirmek için bir mazeret olarak algılıyor.
ABD’de enflasyonun son 13 yılın tepesinde olduğu açıklanırken ve FED’in bu yılın Eylül’inde varlık alımlarını azaltmaya gideceğini açıklaması ve 2022 Mart ayında da bu kararı uygulaması bekleniyor.Tüm bu olumsuz şartlara karşın dolar neden Türk Lirası karşısında yükselmeye devam ediyor? İşte doların TL karşsısında yükselmesini tetikleyen belirli başlı ekonomik ögeler…
TL’nin dünkü seyri satış baskısının büsbütün Türkiye özelinde olduğunu da gösterdi. Gelişmekte olan para üniteleri genelinde dün yüzde 0.1 ile yüzde 0.6 ortasında bedel karı yaşanırken TL, dolar karşısında günü yüzde 0.6 civarında bedel kaybı ile tamamladı.
Analistler, yeni tip koronavirüs salgını sonrası ekonomilerdeki toparlanmaya ait belirsizlikler ve enflasyon telaşlarının tesiriyle risk algısında bozulma yaşandığını, bu durumun gelişmekte olan ülke para üniteleri üzerindeki baskıyı artırdığını söyledi.
Gelişmekte Olan Ülke FX dolara zıt yansılar veriyor, zira sene sonuna gerçek Fed’in tahvil alımlarında azaltmaya geçmesi bekleniyor. Bu durumda, ABD doları cinsinden fonlama maliyetleri yükselecek. Türkiye, Peru, Romanya ve Kolombiya üzere çok FX borcu taşıyan ve ödemeler istikrarı “kırılgan” yani, şoklara dirençsiz olarak algılanan ülkelerin para üniteleri satılıyor. Ek olarak lokal para üniteleri cinsinden DİBS’den çıkış var. TL’nin daima paha kaybı denemelerinin birinci nedeni bu.
TCMB’de lider yardımcısı değişimi lakin dün öğlenden sonra yabancı basın vasıtasıyla küresel fonların kulağına gitti. O stten sonra da satışlar başladı. Küresel fonlar nedenlerini araştırmaksızın, TCMB’de her üst seviye takım değişimini, faiz indirmek için bir mazeret olarak algılıyor.
Doğal, TL’nin tökezlemesinin içsel nedenleri de var.
Bunları DÜNYA Gazetesi’nden alıntılayalım:
SEDAT PEKER ARGÜMANLARI SİYASETİ NASIL ETKİLEYECEK?
Analistler, satışları tetikleyecek somut bir gelişme yaşanmadığını, bununla birlikte, CHP’nin erken seçim davetini yenilemesi, toplumsal medyada bu bahiste paylaşımlar yapılması ile Sedat Peker argümanlarının siyaseti nasıl etkileyeceği belirsizliğinin gerilim yarattığını söyledi”.
Yukarda sayılan nedenler, yerleşikleri tekrar döviz alımına yönlendirmiş olabilir. Ek olarak, siyasette sular durulacak üzere değil. Yani, TL’den kaçış uzun soluklu olabilir.
Son olarak, 14-15 Haziran’da gerçekleşecek Erdoğan-Biden tepesi öncesi iki devlet ortasında münasebetler limoni. İsrail’in Filistine düzenlediği son hücum, Erdoğan’ın Netanyahu ve Biden’ı ağır bir lisanla eleştirmesi sonucunu doğurdu. Beyaz Saray da birebir sertlikte karşılık vedi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Orta Doğu seyahatinde Türkiye’yi es geçiyor. Ama, halihazırda üst seviye bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Wendy Sherman tepe öncesi temaslarda bulunmak üzere Ankara’da.
Türkiye’yi tanıyan yatırımcılar 14-15 Haziran tepesinin ehemmiyetini kavrıyor. Şayet iki başkan S-400ler ve Kuzey Doğu Suriye bahislerinde anlaşamazsa, ABD’den ek CTSA yaptırımları devreye girebilir.
Nihayetinde, Türk mali varlıklarında yeni bir çalkantı devri başladı. Bu çalkantı en erken Erdoğan-Biden doruğunda uzlaşmayla biter. Uzlaşma değil, yaptırıma yönelik bir süreç başlarsa, gözler iç siyasete dikilir. Erken seçime yönelik tüm işaretler satılır.
Karar