DEVA Partisi Sektörel Siyasetler Lideri Birol Aydemir, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) kısıtlamalarından en çok etkilenen hizmet bölümündeki esnaflara hükümetin sunduğu esnaf paketlerini ‘sözde destekler’ diyerek eleştirdi. Esnafın kaygılarına deva olacak 12 teklif paylaşan Aydemir, ”Yokluk ve yoksulluk intiharlarının her geçen gün artığı bir ortamda hükümet göstermelik paketlerle esnafa hayal satmaya son vermelidir” sözlerine yer verdi.

Aydemir, Türkiye’nin Kovid-19 pandemisi sürecinde bilhassa Cumhurbaşkanlığı Sistemi’ne geçiş sonrası kendini iyice hissettiren ve büsbütün iktidarın idare yanılgılarından kaynaklı bir ekonomik kriz içinde yakalandığını vurguladı.

“YOKLUK VE YOKSULLUK İNTRLARI ARTIYOR”

“İktidar, pandemi süreci boyunca daima ‘mış’ üzere yaptı/yapmaya devam ediyor. Medya gücünü kullanarak göstermelik paketlerinin kâfi olduğuna vatandaşı inandırmaya çalışıyor” diyen Aydemir, esnafın, işletme sahiplerinin, çalışan, çalışmayan vatandaşların artık kriz etabından buhran ve ruhsal buhran etabına geçtiğini, kapanan iş yeri sayısının ve hatta yokluk/borçluluk intiharlarının gün geçtikçe arttığını tabir etti.

DEVA Partisi Sektörel Siyasetler Lideri Birol Aydemir

“İŞ YERİNİ KAPATAN ESNAF SAYISI 119.315”

Bu gerçeklerin devlet kayıtlarında olmasına karşın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gerçeklikten kopuk ve trajikomik bir biçimde “kapanan dükkân yok” dediğini hatırlatan Aydemir, pandemi sürecinde kapanan işyerlerine dair çarpıcı bilgilere dikkat çekerek şöyle devam etti:

“2020’de kapanan toplam işletme sayısı 40 bin 183’e ulaştı. 2021 yılı Ocak ve Şubat aylarında toplam 7.328 şirket daha kapanmış ve pandemiden itibaren kapanan şirket sayısı toplam 47.511 olmuştur. Pandemi başladığından beri bu yılın ocak ve şubat aylarında 19.727 olmak üzere iş yerini kapatan esnaf sayısı 119.315 oldu. Pandemi ile birlikte icra ve iflas evraklarında yaklaşık 1.6 milyon artış olmuştur.”
“ESNAFIMIZ ‘DERT ÇAYI’ DEĞİL, DEVA ARIYOR”

“Ne yazık ki Türkiye, pandemi nedeniyle ülkelerin ekonomilerini ayakta tutabilmek için hazırladıkları maddi dayanak paketlerinin ulusal gelire oranları sıralamasında gerek G20 gerekse gelişmekte olan ülkeler ortasında en son sıralarda yer almaktadır. Elimizde imkânlar yok değil, sadece vatandaşa gelince yok. Hükümet öncelikle göstermelik paketler ile esnafa hayal satmaya bir son vermeli. Esnafımız ‘dert çayı’ndan öte bir DEVA arıyor” diyen Birol Aydemir, DEVA Partisi’nin ‘sözde destekler’ yerine esnafın ve vatandaşın kederine deva olmak için önerdiği tahlilleri paylaştı:

ESNAFA DEVA OLACAK 12 TEKLİF

1. Hemen nakit ve kredi dayanağı kapsamı, müddeti ve ölçüsü genişletilmelidir. Esnafımıza DEVA olmak için, ayda minimum fiyat kadar dayanak sağlanmalı ve bu takviye asgarî 9 ila 12 ay ortasında sürdürülmelidir.

2. Kısa çalışma ödeneği kuralları esnetilmeli ve devam ettirilmelidir. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma müddeti pandemi müddeti de göz önüne alınarak en az yüzde 50 artırılmalı ve 6, 8, 10 aylık yararlanma mühletleri 9, 12 ve 15 aya çıkarılarak devam ettirilmelidir.

3. SGK prim ödemeleri, vergi borçları, elektrik, su, doğalgaz ödemeleri ivedilikle faizsiz olarak pandemi bitene kadar ertelenmelidir.
Kredi borçları en az 18 ay faizsiz ertelenmeli

4. DEVA olacak pakette, kira dayanağının kapsamı genişletilmeli, kirası bahsedilen hudutları aşan esnafımıza da takviye olunmalı, takviyenin uygulandığı iş kolları çeşitlendirilmelidir. Mevcut kiranın yüzde 50’sini geçmemek üzere, büyükşehirlerde 2.500 Türk Lirası ve öteki vilayetlerde ise 1.500 Türk Lirası kira dayanağı 9-12 ay boyunca sağlanmalıdır. Gerçek metotta vergilendirilen esnaflar da bu takviyeden faydalanmalıdır.

5. Kira takviyesi kapsamında kira stopajı da bu müddet boyunca esnaftan alınmamalıdır.

6. DEVA olacak pakette bankalardan kredi çeken vatandaşlarımızın kredi borçları ile başka kamu borçları da faizsiz olarak en az 18 ay mühletle ertelenmelidir.
İşletmelere 3 yıl vade ile rehabilitasyon dayanakları

7. Çarkların tekrar dönmesi için işletmelere rehabilitasyon takviyeleri, kredileri çok düşük faiz ve bir yılı geri ödemesiz olmak üzere en az 3 yıl vade ile verilmelidir.

8. DEVA olacak pakette, ciro dayanak kuralı olan yüzde 50 ciro kaybı kaidesi yüzde 25’e indirilmelidir ve ciro kaybının en az yüzde 20’si düzeyinde dayanak sağlanmalıdır. Bu takviyeden düğün salonları, sinema işletmecileri, oyun salonları, hamamlar-kaplıcalar, AVM işletmeleri, cümbüş kesimi vb. alanlarda fliyet gösteren işletmelerimiz de faydalandırılmalıdır.
Fiyatsız müsde yardımı minimum fiyat kadar olmalı

9. DEVA olacak pakette, fiyatsız müsdeye çıkartılan vatandaşlarımızın sabit masraflarını karşılamaları, en azından askıda ekmek beklemeyecek derecede bir gelire sahip olmaları için yardımın minimum fiyat kadar olması sağlanmalıdır. Bu dayanak tüm pandemi süreci boyunca yapılmalıdır.

10. Kısıtlamaların sürdüğü ve işyerlerinin yasaklarda hafifleme olmasına karşın tam fliyete geçemediği bu süreçte, vergi ve prim yapılandırmaların bozulmaması için en az altı ay müddetli faizsiz erteleme gerekmektedir. Pandemi bitene kadar da faizsiz erteleme sürdürülmelidir.
Fiyatları düşürmek için cezaya değil, takviyeye gereksinim var

11. Vatandaşımızın ve esnafımızın kaygıları dinlenmelidir. Ceza uygulamaları ile iktisadın düzeltilemeyeceği anlaşılmalıdır. Yükselen masraflar hasebiyle üretici-satıcı cezalandırılmamalıdır. Tam tersine, üretici-satıcı, fiyatları düşürmelerine imkan sağlayacak takviyelerle donatılmalıdır.

12. Vatandaşımıza DEVA olabilmek için; valilik uyumunda kamu-özel dal temsilcileri, belediyeler, oda, birlik ve meslek örgütleri bir ortaya getirilmeli, kriz masaları oluşturulmalı, acil aksiyon planları hazırlanmalı ve istişare ile hareket edilmelidir.”

Karar