Gerçek nedir? Açıklanan bilgilerin gerçekliğini nasıl öğrenebiliriz? Elbette farklı örneklerle sağlama yaparak.

Mesela iki örnek verelim:

2017 yılında günlük ortalama elektrik tüketimi 794.453 MWh. Ortadan tam 3 yıl geçti ve 2020 yılında günlük ortalama elektrik tüketimi 794.739 MWh oldu.

Artık de EPDK yıllık bilgilere bakıyoruz:

2017 yılında meskenlerde kullanılan elektrik tüketimi 53.510 bin MWh. İki yıl geçtikten sonra 2019 yılında tüketim ise 56.390 bin MWh oluyor.

Buradan ne anlıyoruz: Elektrik tüketiminde yüzde 30 civarı hisse tutan mesken tüketimi her yıl istikrarlı artış gösteriyor. Buna karşın 2017 yılından 2020 yılına toplam elektrik tüketimi değişmemiş.

Geriye ticarethanelerde ve endüstride kullanılan elektrik tüketimi kalıyor. Demek ki oralarda kullanılan elektrik tüketimi azalmış.

Ekonomik aktiviteyi gösteren endüstride ve ticarethanelerde kullanılan elektrik tüketimi azalıyorsa iktisat hakikaten gerçek olarak büyümüş müdür? Büyümüş ise nasıl bir büyümedir?

***

İkinci örneğe geçelim.

O denli datalar açıklıyoruz ki, tabiri caiz ise birbiri ile epey fazla çelişiyorlar.

2017 yılında sigaranın enflasyon hesabında tartısı %5,4827. Ancak bu oran 2018 ve 2019 yılında iki sefer düşürülüyor ve yük %3,8712 oluyor.

Bu yükün düşmesi ne söz ediyor?

2019 yılında sigaraya toplam yüzde 44 üzere muazzam artırım yapılıyor. Doğal ki artırım oranı 5,4827 tartı yerine 3,8712 tartıyla çarpılarak enflasyon endeksine ekleniyor. Bu sayede enflasyon oranından yaklaşık 0,70 puan aşırılmış oluyor. Yani bugün 14,60 olan enflasyon aslında yalnızca sigara üzerinden aşınan 0,70 puandan ötürü daha düşük çıkıyor.

Kabaca, yalnızca sigaranın yük değişimi ile emeklinin ve memurun, hatta enflasyona hassas çalışan özel bölüm çalışanlarının maaşından yüzde 0,70 kesinti demek oluyor.

Bu sayısı kabaca hesaplayabiliriz: 2019 ortalama fiyat 3500 TL. Bu meblağ üzerinden yüzde 0,70 eksik artırım aylık 24,5 TL’ye karşılık geliyor. Kısaca yalnızca enflasyonda sigara oyunu ile çalışanların yıllık 295 lirası çalınmış oldu.

Sigaranın tüketim ağırlı büyük artırımdan sonra ne oldu diye sorarsanız çabucak söyleyeyim: Artık sigaranın enflasyon yükü yine %5,7144’e yükseldi.

Enflasyon oranı hesabında yalnızca sigara örneği 0,70 puanlık farkı gösteriyor. Buna benze o kadar çok örnek var ki… Gerisini siz düşünün.

***

Fakat büyük hesap GSYH değişimlerinde ortaya çıkıyor.

Elektrik tüketiminin değişmediği, hatta endüstride ve ticarethanelerde kullanılan elektrik tüketiminin azaldığı 2017-2020 ortasında GSYH nominal artışı bırakın gerçek olarak da büyümüş gözüküyor. (Tam yüzde 4,28 gerçek büyüme görülüyor)

Hatta çalışan sayısı ve çalışılan saat sayısı bile düşerken GSYH gerçek olarak büyüme göstermiş oluyor.

Mucizeler yaratıyoruz adeta.

Kağıt üzerinde fevkalade muvaffakiyet öykülerimiz var. Yahut gerçek olarak hissedilen büyük kriz kağıt üzerinde bir türlü ortaya çıkmıyor.

Şubat 2016’da TÜİK Başkanlığından istifa eden Birol Aydemir 4,5 yıl süren GSYH revizyonu çalışmasında periyodun Maliye Müsteşarı Naci Ağbal’ın kendilerine bilgi vermediğini söylemişti.

Ancak nasıl oldu ise, kendisi vazifeden ayrılınca bilgilerin verildiğini ve apar topar GSYH revizyonunun yapıldığını açıkladı.

İşte 2016 yılında yapılan bu GSYH revizyonu sonrası ortaya birbiri ile tutmayan bilgiler çıkmaya başladı.

Çalışan sayısı düşüyor, elektrik tüketimi artmıyor ancak GSYH artabiliyor: (2017-2020 büyümesi %4,28)

Bu vebal her sorumluyu bağlamaktadır.

Lakin biz bugün 2016 GSYH revizyonunun gizlediği bir diğer gerçeği bir kere daha net biçimde açıklayacağız.

2015 yılı revizyon öncesi GSYH fiyatı 1 trilyon 952,6 milyar liradır. Revizyon sonrası bu gelir yüzde 20,4 artışla 2 trilyon 350,9 milyar liraya yükseliyor.

Buradaki revizyon oranı çok değerli. O nedenle tekrar yazalım. 2015 yılı GSYH revizyon oranı %20,4

Lakin 2014 revizyon oranı %17,6’ya ve 2013 yılı revizyon oranı %16,3’e geriliyor. Revizyon oranı 1998 yılına geldiğimizde ise yalnızca %2,48 oluyor.

Bu nasıl bir hesaptır ki, GSYH revizyon oranı son yıllara adeta piyango vurduruyor ancak eski periyotlara zırnık bırakmıyor?

***

Şayet 2015 revizyon oranı 1998 yılına da birebir biçimde yansıtılmış olsaydı GSYH toplamı 270 milyar 947 milyon dolardan 326 milyar 220 milyon dolara çıkmış olacaktı.

Ve böylelikle kişi başına gelirimiz de 1998 yılında 5.223 dolar olacaktı.

Bu ne tabir ediyor?

GSY revizyonları AK Parti’nin iktisatta durduğu son yıllara piyango vurdurmasaydı ve adil bir halde eski yılların gelirini de artırmış olacaktı. Böylelikle 1998 yılı kişi başına gelirin 5.223 dolar olacağı anlaşılacaktı.

Artık asıl noktaya gelelim:

1998 yılının 5.223 doları ortadan geçen müddette ABD enflasyonu oranında 2020 kıymetine yükselirse ne olur? İşte kilit nokta burası.

1998 yılının 5.223 dolarının 2020 dolar karşılığı tam 8,283 dolara karşılık geliyor. (Bu hesap officialdata.org sitesinden otomatik hesaplanmıştır)

O da ne?

Meğer 2020 yılı kişi başına GSYH meblağımız şimdilik 8.155 dolar lakin muhtemelen 8 bin doların da altına düşecek.

Bu fiyat Türkiye’de 1998 yılının daha altında bir zenginliği tabir ediyor.

Yani AK Parti ve Naci Ağbal şayet TÜİK ile gerçek bir GSYH hesabı sağlasalardı Türkiye’nin 1998 yılından bile daha yoksul duruma düştüğü ortaya çıkacaktı.

Kağıt üzerinde 3 kat büyüdük telaffuzunun altının ne kadar boş ve hakikaten uzak olduğunu artık görüyor musunuz?

3 kat büyüdük derken aslında 1998 yılından bile kişi başına daha yoksul olduğumuzu size kimse söyleyebilir mi?

Ya da bugün aslında açıklanan dataların gerçeklikten ne kadar uzak olduğunu, hayatımızın sanal bir kıskaca alındığını nasıl öğrenebileceğiz?

Aksi halde bu sanal zenginlik telaffuzlarıyla yoksul ve işsiz olarak yaşamaya devam edeceğiz.

Burada bir not daha eklememiz gerekiyor.

2015 sonrası GSYH dataları istihdam üzere, elektrik tüketimi üzere bilgilerle uyuşmuyor. Yani gerçekte krizin daha ağır olduğu aslında aşikâr lakin GSYH hala gerçek olarak kağıt üzerinde artabiliyor.

Şayet gerçek GSYH bilgilerine ulaşılabilirse aslında 1998 yılında daha yoksul olduğumuz gerçeğini çok daha büyük farkla görebilecektik.

Lakin işin tahminen de en acısı şu olacaktı: Emsal ülkeler 2000-2020 ortası periyotta bol para periyodunda sınıf atlarken, Türkiye bırakın sınıf atlamayı, süratle geriye gitmeye devam ediyor.

Bu istikamette 3 ülke bizimle: Venezuela, Arjantin ve İran. İlerlemiyoruz, geriliyoruz. Ve sınıfımız değişti.

Karar