Selçuk ACAR | BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

Birleşmiş Milletler’in (BM) yeni devir üst seviye toplantıları, Kovid-19 olaylarının arttığı mesken sahibi ülke ABD’nin sanal olması talebine karşın 100’den fazla önderin salonda bulunarak, kimileri da görüntü iletisiyle, hibrit formda gerçekleştirilecek.

21 Eylül’den 27 Eylül’e kadar sürecek olan New York’taki büyük buluşmaya 100’e yakın devlet ve hükümet lideri ile 90’dan fazla dışişleri yahut devlet bakanı ülkelerini en üst seviyede temsil edecek.

Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temsil edeceği toplantılara, evvelki yıl Kovid-19 testi olumlu çıkıp hastalığı atlattığı için antikor düzeyinin gereğince yüksek olduğunu ve aşıya gereksinimi olmadığını ileri süren ve birinci sırada konuşacak olan Brezilya Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro dahil 193 üye ülkeden devlet yahut hükümet lideri konuşmalarını şahsen BM kürsüsünden yapmak için New York’a gelmeye başladı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, 20 Eylül’de New York’ta mesken sahibi ülke ABD’nin Lideri Joe Biden ile görüşecek. Biden, 21 Eylül’de başkanlığının birinci konuşmasını BM geleneğinin devamı olarak Brezilya önderinin akabinde 2. sırada yaptıktan sonra, New York’tan ayrılarak toplantılara Washington’dan sanal olarak devam edecek.

Lider Biden’ın 22 Eylül’deki aşı tepesinde, koronavirüs pandemisini sona erdirme konusunda milletlerarası fikir birliğine varmaya odaklanması bekleniyor.

BM’de haftanın birinci günü 20 Eylül’de, kasım ayında Glasgow’da yapılacak COP26 iklim konferansı öncesinde, BM Genel Sekreteri Guterres ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson liderliğinde “iklim eylemi” yuvarlak masa toplantısı yapılacak.

Bu ortada şimdi teyit edilmemiş olsa da İran nükleer mutabakatının yahut “Ortak Kapsamlı Aksiyon Planı” (JCPOA) muahedesinin taraf ülkeleri İran, İngiltere, Çin, Fransa, Almanya, Rusya ve ABD’nin Genel Heyet haftası sırasında bir ortaya gelmesi planlanıyor.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN PROGRAMI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, pazar günü Manhattan Center’da Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi (TASC) tarafından düzenlenecek “Daha Adil Bir Dünya Mümkün” başlıklı konferansta, ABD’deki Türk ve müslüman toplum üyelerine hitap edecek.

Erdoğan pazartesi günü New York’ta inşaatı tamamlanan, BM Daimi Temsilciliği, New York Başkonsolosluğuyla birlikte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti temsilciliğine konut sahipliği yapacak Türkevi’nin resmi açılışını yaparken, birebir gün fikir kuruluşları SETA DC ve Dış Siyaset Derneği’nin ortak konferansında ve Cipriani restorandaki Türk-Amerikan İş Konseyi’nin (TAİK) 11. Türkiye Yatırım Konferansı’nda konuşacak.

Salı günü öğlenden sonra 15. sırada BM Genel Kurul’una hitap edecek olan Cumhurbaşkanı Erdoğan bir çok ülke başkanıyla ikili toplantılarda bir ortaya gelecek.

Erdoğan ayrıyeten, BM Besin Sistemleri Zirvesi’yle BM Yüksek Seviyeli Güç Diyaloğu Toplantısı’na birer görüntü iletiyle katılacak.

Bu ortada Erdoğan’ın “Daha Adil Bir Dünya Mümkün” kitabının Türkçe, İngilizce, Arapça ve Fransızca basımının dağıtımının yapılması bekleniyor.

BIDEN BİRİNCİ BM KONUŞMASINDA NELERE DEĞİNECEK

Biden’ın ABD Lideri olarak üst seviye BM Genel Heyeti oturumunda yapacağı birinci konuşmasında, Kovid-19 pandemisini sona erdirmeye, iklim kriziyle uğraşa ve insan haklarını, demokrasi ve çok taraflılığın öne çıktığı, milletlerarası kurallara dayalı bir nizamı savunmaya odaklanacağı bildirildi.

ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, ABD’nin BM toplantılarına iştirakini ve önceliklerini belirttiği basın brifingi sırasında Biden, Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Beyaz Saray İklim Özel Elçisi John Kerry ve Dışişleri Bakanlığı’ndan öbür üst seviye yetkililerin toplantılara katılacağını söyledi.

Büyükelçi Greenfield ABD diplomasisinin Afganistan’dan Suriye’ye, Yemen’den Burma’ya kadar dünyanın dört bir yanındaki barış ve güvenliğe yönelik tehditleri, etkin çatışmaları ve krizleri ele almaya odaklanacağını kaydetti.

BIDEN QUAD ÜYELERİNİ BEYAZ SARAY’DA AĞIRLAYACAK

Öte yandan Lider Biden BM haftasında “Quad” üyesi ülke önderlerini Beyaz Saray’da ağırlamayı planlıyor. ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya’dan oluşan Dörtlü Güvenlik Diyaloğu kümesini “The Quad”ı 2007’de kurmuştu.

Bu ortada ABD, BM tepesi öncesinde, İngiltere ve Avustralya Hint-Pasifik bölgesinde yapay zeka, siber güvenlik ve deniz altı savunma üzere alanlarda İngilizce konuşan ülkeler olarak yeni bir ittifak (AUKUS) oluştururken, ittifak dışında olan Fransa’nın yansısıyla karşılaştı.

KONUT SAHİBİ ABD, KOVID-19 YÜZÜNDEN ŞAHSEN İŞTİRAKLİ DORUĞA KARŞI ÇIKMIŞTI

ABD’nin BM misyonu, 16 Ağustos’ta öbür 192 BM misyonuna, haftanın “süper yayıcı bir olay” olma riskini önlemek için evvelce kaydedilmiş bir ileti göndermelerini isteyen bir mektup göndermişti.

Mektupta, “Amerika Birleşik Devletleri, konut sahibi ülke olarak, Genel Tartışmanın ötesinde, BM’nin mesken sahipliği yaptığı tüm toplantılar ve yan etkinlikler için davetimizi büsbütün sanal hale getirmeli” sözleriyle birlikte “delegasyon liderlerinin açıklamalarını BM Genel Kurulu’nun Genel Münazarasına görüntü yoluyla iletmeyi düşünmeleri” tavsiyesi yer almıştı.

AŞI OLMAYAN DELEGELER, FİYATSIZ JOHNSON & JOHNSON’IN TEK SEFERLİK AŞISINI YAPTIRABİLECEK

ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, Genel Heyet haftasıyla ilgili düzenlediği basın toplantısında ABD’ye gelen herkesin Kovid-19 testinin negatif olduğunu kanıtlaması gerektiğini bildirdi. Genel Heyet sırasında BM’nin önüne sıhhat minibüs park edecek, isteyen herkese fiyatsız Johnson & Johnson tek seferlik aşılar ve Kovid testi yapacak.

Karar